Bistriţa mun. [Bistriţiu, Bistriţă, Târgul Roşu] (Bistriţa-Năsăud); Beszterce; Bistritz, Nösen [in Nösnerland, Nösnergau] (g); Nîsner-Bistritz, Nîzn, Bästerts, Bîsterts (s); 13. sz. közepe In Bistrka (Entz I. 77); 1241 Nosa, Bistriche, Neusna, Byzturch (Wagner 386); 1250 k. Nota de invasione Tartarorum, in opido quod Nosa dicitur, in civitate, que vocatur Nosen, 1243 aqua, t. Byztricia (Györffy I. 557-558); 1264 t., v. Bistiche (Ub I. 92; EOK I. 209); 1264 villas et terras Bistriche, Rodana, Zolosim et Querali, 1274 Byszerce (Dahinten 54-55); 1274 Paul c. de Rodna et Byzt(er)ce (Györffy I. 557-558); 1285 Civibus de Bysterche (Dahinten 54-55); 1286 cives nostri de Byzturche per vastus et incendia Tartarorum plurimum sunt destructi et depauperati, 1290 cives de Byzturche, 1295 Beztercem (Györffy I. 557-558); 1295 Bezterce (Dahinten 54-55); 1295 a capellano magistri hospitalis de Byzterce (Ub I. 200); 1295 + Villa latina inf., Waldorf inf. (Wagner 386); 1309 Bysterci, Bextriza, Neusna (Nösen), 1310 Byzterche, 1311 Bezterce, Besterce, 1314 Bezterce, 1317-1320 Nosna, 1333 Jo. plebanus de Bystricia, 1344 Beztreche, 1345 Byztricia, 1349 in civitate Bistricia (DIR/C I. 93, 137, 172, 185, 186, 227, 266, III. 172, IV. 174, 242, 505); 1311 Besterce, 1317 Beztercze, 1320 Beszter(cze) (Dahinten 54-55); 1325 reverendis universitati Saxonum et aliorum hominum de Besterche (Ub I. 390); 1330 Elys. reg. civium et hospitum nostrorum de Bezturche, 1334 Byztricie, 1336 Byztrice (Györffy I. 557-558); 1322 Bezthercze, 1331, 1334-1337 Bystricia (Dahinten 54-55); 1349 Bistricia (Mihályi 27); 1353 ápr. 24-től Bertalan-napi vásártartási jog, 1366 jun. 11-től sz.k.v. (Dahinten 57); 1349 civitas Bysterce, 1350 Bistercia (Suciu I. 81); 1361 civitate Beztricia, vir deiscretus Georgius filius Gebelini civis de Biztricia, 1366 Datum in Byztricia Transiluana, 1367 [†] SIGIL[LV]M CIVIVM DE BISTRICI[A] (Ub II. 189, 249, 653); 1376 Petrum rectorem parochialis ecclesie sancti Nicolai de Bestercia, 1397 Michael quondam plebanus de Bystricia, 1402 Michael wayuoda plebanus de Bystricia (Entz II. 239); 1402 Chunrat von Hohenfels anstat fraun Margreten von Noesen, 1403 decanatuum de Pistricia, 1404 czu Nozenn vnserem gutte gunner vnde frundt, 1406 Nosen in Siebenburga, 1408 civitate Bistricia, 1410 civitas regalis Biztricyensis, 1412 civitatis et districtus Bistriciensis, 1416 fidelibus nostris iudici et iuratis civibus nostrae civitatis Bistriciensis, Datum Londonii in regno Angliae, 1419 iurati civitatis nostrae Biztriciensis, 1421 civitatis Bistriciensis et districtus eiusdem partium nostrarum Transsiluanarum, 1436 Bestertze (Ub III. 275, 296-297, 330, 462, 498, 528, IV. 16-17, 117, 139-141, 600) 1432 Jacobus oppidi Bistriciae, villa Latina inferiori alias Cleynwaldendorff (suburbium) (Ub IV. 481-482); 1436 Bestertze (Suciu I. 81); 1438 pauperum in hospitali sancte Elisabeth in civitate nostra Bystricz vocata (Entz II. 242); 1438 civibus et hospitibus civitatis nostrae Bystriciensis, 1442 civitatis et districtus Biztriciensis, 1453 Besterce, 1458 castrum nostrum Bistriciensem in comitatu de Doboka existens simul cum civitate similiter Bistriciense ac perpetuo comitatu eiusdem, item districtibus Bystrycza, Radnawelgye in dicto de Doboka, 1472 Jerygen Eyben (Georg Eyben) rychter von Nesen, 1473 Simon Abels von Nosen in Sybenburgen, 1474 civitatis nostrae Bistriciensis; Besterche, 1484 Gegeben czw Noesen (Ub V. 16, 98, 411, VI. 7, 8, 527, 539, VII. 7, 28, 358); 1448 domum ordinis minorum sancti Johannis de Bistricia, 1492 fratres ordinis predicatorum in claustro sancte Crucis in ciuitate Bystriciensi fundate degentes, 1499 Cupientes ut altare sanctorum Petri et Pauli apostolorum situm in... ecclesia sancti Nicolai de Esen (Nösen), 1501 religiosarum dominarum sancti monialium claustri beatissime virginis Marie in ciuitate Bystriciensi fundati (Entz II. 239-242, 515); 1503 Noesen (QH. 383); 1504 civitatis Bistriciensis, 1506 capellam in civitate Bistriciensi sub honore sancte Crucis (Entz II. 239-242, 515); 1509 Bistricia (QH. 533); 1511, 1516 Bistricia (EEK 246, 198); 1522 Fabiano de Bystricia... ecclesie parochialis plebano (Entz II. 239-242, 515); 1524 in sede Saxonum Byzthriciensi, 1525 religiosos fratres ordinis predicatorum in civitate Bystriciensi commorantes (KmJkv II. 444, 465); 1527 iudicis et iuratorum civium civitatis Bystriciensis (Entz II. 239-242, 515); 1528 Bistritz (Descriptio 76); 1529 Civitate Bistriciensi (Wenzel 134); 1532 Bistricia, Nösen (Descriptio 79); 1535 Bistricia (KmJkv II. 575); 1460 до Быстрици (Drăganu, Românii 461); 1570 az Besterchey Zokadalomba (SZT II. 610); 1571 Ciuitate Bezthercze (BáthoryLev. I. 147); 1573 Euftachy Wÿnther Apothecarii Inhabitatori Ciuitati6 Biftricienfi (BáthoryLev. I. 261); 1575 Datum Bistricie (SzO IV. 37); 1581 + Crewelt, Krewelt, Kröbelt (Kreweld, Ob. Vorstadt) (Wagner 386); 1587-1589 Capitulum Bistriciense (Jakó, Adatok 71); 1592 Bistriţâ, 1595 Bistriţâ, Bistriţă (Drăganu, Românii 461); 1605 Besztercze (SzO VI. 13); 1661 Datum in civitate nostra Bistriciensi (VA XI. 3); 1659 Beszterczej keőzőnseges gyülesben (SZT I. 856); 1659 in civitate nostra Bistriciensi, 1685 Besztercze (SzO VI. 223, IV. 323); 1713 Besztercze sz.k.v. (Pragmatica Sanctio); 1719 Besztercze (SzO VII. 267); 1750 + Huruba (Huruben, Ruba) (Wagner 386); 1756 mikor General Montekukulli itt Beszterczén volt Quartélyban (SZT I. 898); 1760-1762 Suburbium Bistriciense (cB.); 1785 clr. Beszterce (Nsz. 368); 1800 Befztertze, L.R.C. Bißtritz, Noesen (El. 1800); 1808 Besztercze, Bistritz, Nösen, Bisztricziu clr. (Lipszky); 1817 Befztertze, L.R.C. Biftritz, Noefen, 1827 Beszterce L.R.C. Biftritz (El. 1817, 1827); 1837 Besztertze, Bistriz L.R.C. (Benigni 132); 1839 Besztertze-Városa szabad királyi város, königliche Freistadt, Bistricia, Bistricium, Bistritz, Nösen, Orasu-Bisztritzi, Târgu-Rossu (Lenk I. 133); 1850 Bistritz, Bistritza, Besztercze (UES); 1857 Bestercze, Bistritz, Bistriţa (Bielz 462); 1857 Besztercze, 1873 Besztercze szkv., Bistritz, Bisztrice, 1877 Beszterce rtv., Bistric, Bistrice, 1882 Besztercze rtv., Stadt mit geordnetem Magistrat, 1891, 1893 Besztercze rtv. (Népsz. 1857, 1891; Hnt. 1873, 1877, 1882, 1893); 1909 Bistriţă (Târgu-roşu), Beszterce, Bistritz (Nösen) (Dicţionar 1909); 1913 Beszterce rtv. + Ruba (Hnt. 1913); 1921 Bistriţa, Beszterce oraş (Dicţionar 1921); 1925 Comuna urbană Bistriţa (Leg. 95/1925); 1940-1944 Beszterce sz. kir Mv. + Aldorfi-út + Aranyhegy + Naszódi-út + Ökörvölgy + Palahegy + Rexfus + Rózsahegy + Törpényi-út + Újhatár + Várhegy + Székely telep (1942) (1942 ≈ Bistriţa) (Hnt. 1942, 1944); 1950 Bistriţa, oraş regional (Leg. 5/1950); 1956 Bistriţa, oraş raional (IAL); 1968 Bistriţa oraş (Judeţe) 1979. 07. 27. Bistriţa municipiu (Decr. 27/1979) ✪ 1274 Distr. Bystriciensis, 1287 districus Bezterce, 1458 Doboka vm., BeV. megosztva; BeV.; 1713 BeV.; 1785-1790 Torda vm. Székhelye Torda és Beszterce; 1800, 1817, 1827 Districtus Saxonicalis Bistriciensis; 1839 BeV. (Bistritzer sächsischen Provinzial-Districte); 1850-1854 Nszb. kat. vidék Besztercei ker.; 1854-1860 Besztercei ker. Besztercei j.; 1873 BeV. szkv.; 1877 BNvm. rtv.; 1880-1918. dec. 4. BNvm., Besenyői j. Jádi j.; 1919-1925 Jud. Bistriţa-Năsăud, oraş; 1925-1938 Jud. Năsăud; 1938-1940 Ţinutul Someş, Jud. Năsăud; 1940. szept. 11. – 1944. szept. BNvm., Besztercei Alsó és Felső j.; 1944. nov. 14.-1945. márc. 13. SzKK; 1945-1950 Jud. Bistriţa-Năsăud, oraş; 1950-1952 RROD r. Bistriţa oR.; 1952-1968 RCJ r. Bistriţa or.